Πώς από το 6% το έλλειμμα του 2009 εκτοξεύτηκε στο 15,8%

Πώς από την πρόβλεψη του 6% το έλλειμμα του 2009 εκτοξεύτηκε στο 15,8%

Σύμφωνα με την κατάθεση της 29ης Μαΐου 2017 του πρώην αντιπροέδρου της ΕΛ.ΣΤΑΤ, κ. Νίκου Λογοθέτη:

Μέχρι τέλος Οκτωβρίου του 2010

έπρεπε να υπολογιστεί το έλλειμμα 2009 καθώς «ήμασταν σε καθεστώς ελέγχου». Παρουσίασε μάλιστα μια ακτινογραφία του ελλείμματος για να καταλήξει πως «η υποψία μας ήταν ότι ο Γεωργίου ήθελε τη διόγκωση του χρέους. Το έλλειμμα του 09 ήταν το μόνο επιστημονικό εύρημα που θα μας εμπόδιζε να βγούμε στις αγορές και να έρθουν τα μνημόνια. 

Στο έλλειμμα του 2009 μπήκε και μέρος του χρέους από τα swaps του Σημίτη για να μπούμε στο ευρώ που έληγε το 2020 ή και το 2030. Έβαλαν 21 δις χωρίς να υπάρχει λόγος ενώ τo swap δεν είχε λήξει μόνο και μόνο για να διογκωθεί το έλλειμμα. 

 Προσπαθούσανε να βάλουν και άλλα μέσα στο έλλειμμα, να το φουσκώσουν. Έβαζαν και κάποιες ΔΕΚΟ στη Γενική Κυβέρνηση. Εμείς θέλαμε να γίνουν μελέτες, αλλά ο Γεωργίου μας παρεμπόδιζε».

Συγκεκριμένα είπε πως  «η εκτίμηση του γγ του ΥΠΟΙΚ τον Οκτώβρη του 2009 ήταν πως το έλλειμμα ήταν στο 6%. 

Όμως ο Παπακωνσταντίνου ουσιαστικά τον καθαίρεσε και διαβίβασε τον Απρίλη του 2010 εκτίμηση 12% στην Eurostat. 

Για να καταλήξουμε  στο 13,6 του κ.Πλασκοβίτη. Όταν ξεκίνησε η διαδικασία ζητήσαμε τις μελέτες που έγιναν για να καταλήξει σε αυτή την εκτίμηση.

Ουδέποτε θα δόθηκαν , προφανώς δεν υπήρχαν. 

Τελικά στις  9/11/10 ο κ. Γεωργίου ο οποίος ακόμα τελούσε υπό εξάρτηση από το ΔΝΤ, πήρε  μόνος του το δικαίωμα να τα διαβιβάζει μόνος του τα στοιχεία. Σκοπός του να προσποριστεί και υλικό και ηθικό όφελος (κατάφερε να γίνε ενός ανδρός αρχή)».

Ο μάρτυρας κατέθεσε επίσης πως όταν είπε τα γεγονότα στον κ. Παπακωνσταντίνου εκείνος του είπε έλεγε «ό,τι πει ο Γεωργίου, εφόσον τον υποστηρίζει η Eurostat».

Η μαρτυρία του κ. Λογοθέτη έρχεται να στηριχθεί και από το πόνημα του πρώην υπουργού Οικονομικών, κ. Γιάννη Παπαθανασίου " Με τη γλώσσα των αριθμών. Η αλήθεια για την οικονομία", που δημοσίευσε το Μάρτιο του 2011.Σύμφωνα, λοιπόν με τον κ. Παπαθανασίου:

• «Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η Νέα Δημοκρατία δήθεν είπε ψέματα, όταν προέβλεπε τον Οκτώβριο του 2009 στην ενημέρωσή της προς την Ε.Ε. ότι το έλλειμμα θα έφθανε στο τέλος του χρόνου στα 14,36 δισ. ευρώ, ενώ το έλλειμμα διαμορφώθηκε τελικά, πριν από την αναθεώρηση του Νοεμβρίου 2010 από τη Eurostat, για την οποία υπάρχει αναλυτική αναφορά στη συνέχεια, σε 30 δισ. ευρώ.
• Είναι προφανές, ότι τον Οκτώβριο του 2009 δεν υπήρχαν απολογιστικά στοιχεία για όλο το χρόνο.
• Τα στοιχεία που έστειλε η τότε κυβέρνηση απεικόνιζαν την εκτίμηση και ταυτόχρονα το στόχο για τη διαμόρφωση του ελλείμματος στο τέλος του χρόνου. Γιατί το ύψος του ελλείμματος εξαρτάται από τις πολιτικές που είναι διατεθειμένος κανείς να ακολουθήσει. Άλλωστε και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος δήλωσε το Νοέμβριο του 2009 στη Βουλή -και επανέλαβε σε τηλεοπτική εκπομπή- ότι πριν τις εκλογές είχε ενημερώσει τους πολιτικούς αρχηγούς πως το έλλειμμα έβαινε προς διψήφιο ποσοστό, αν δεν λαμβάνονταν μέτρα.
• Εμείς προκηρύξαμε εκλογές για αυτόν ακριβώς το λόγο. Για να υπάρξει δηλαδή νωπή εντολή, με σκοπό τη λήψη των αναγκαίων μέτρων. Το ΠΑΣΟΚ από την άλλη, πήγε στις εκλογές υποσχόμενο τα πάντα στους πάντες. 

Είναι ενδεικτική η δήλωση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλου, όταν ρωτήθηκε σχετικά το Νοέμβριο του 2009 στη Βουλή.

• «Επειδή αρκετοί είπαν ότι δεν περιγράψαμε ακριβώς πως θα εξελιχθεί η κατάσταση, απαντώ ότι πώς θα μπορούσαμε να πούμε, αφού έμεναν ακόμη 4 μήνες.
• Η μεν Κυβέρνηση της Ν.Δ. είχε πει ότι αν επανεκλεγόταν θα έκοβε δαπάνες, θα πάγωνε αμοιβές και συντάξεις, θα έκανε διάφορα για τη φοροδιαφυγή κ.λπ..

      Πώς εγώ μπορώ να ξέρω τι θα έκανε αυτή η κυβέρνηση;»

      Γ. Προβόπουλος, πρακτικά Βουλής, 24-11-2009

• Ο στόχος του 6% ήταν φιλόδοξος, αλλά όχι ανέφικτος. Και παράλληλα έδινε μήνυμα αυστηρότητας και όχι χαλάρωσης, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Είχαμε δηλώσει επίσης προεκλογικά ότι το έλλειμμα, λόγω της επιδείνωσης της διεθνούς κρίσης, και εάν δεν λαμβάνονταν τα απαιτούμενα μέτρα, μπορεί να έφθανε στο 8% του ΑΕΠ, ή περίπου στα 20 δισ.
• Υποτίθεται 14 λοιπόν ότι η κυβέρνηση της ΝΔ έκρυβε από την Ε.Ε. ένα ποσό της τάξης των 10 δισ. ευρώ από το έλλειμμα (τη διαφορά των 20 δισ. από τα 30 δισ.). Αυτή είναι η κατηγορία με την οποία η κυβέρνηση διέσυρε τη χώρα διεθνώς. Σε αυτή τη βάση στηρίχθηκαν τα περίφημα «Greek statistics», και εκεί βασίζεται και η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής.
• Η πραγματικότητα είναι, ότι η κυβέρνηση ξόδεψε συνειδητά αυτά τα 10 δισ. στο τελευταίο τρίμηνο του 2009.

Στόχος της ήταν να αυξήσει το έλλειμμα στο 12,7% του ΑΕΠ, να κατηγορήσει τη Νέα Δημοκρατία και ταυτόχρονα να διευκολύνει την προσπάθεια μείωσής του την επόμενη χρονιά. Αυτό άλλωστε αποδεικνύεται από το γεγονός, ότι τον Οκτώβριο, όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έκανε την εκτίμηση για έλλειμμα 12,7% στο τέλος του χρόνου, συμπεριέλαβε δαπάνες τις οποίες τελικά δεν έκανε.

Για παράδειγμα, είχε υπολογίσει να πληρώσει 2,2 δισ. ευρώ για εξόφληση χρεών των νοσοκομείων, αλλά πλήρωσε μόνο 1,2 δισ. Το ίδιο έγινε με τις αμυντικές δαπάνες: Υπολόγισε 3,1 δισ. ευρώ, αλλά κατέβαλε 2,1 δισ. Το γεγονός ότι οι δαπάνες δεν υλοποιήθηκαν στο σύνολό τους, σημαίνει ότι θα μπορούσαν εξ αρχής να μην έχουν εγγραφεί – άρα και το έλλειμμα θα ήταν μικρότερο από το 12,7% του ΑΕΠ. Αυτό εννοούμε όταν λέμε ότι η κυβέρνηση φούσκωσε το έλλειμμα του 2009. 

Και ιδού αποδείξεις με συγκεκριμένα νούμερα:

1. Η κυβέρνηση, το τελευταίο τρίμηνο του 2009 προχώρησε σε επιστροφές φόρων ύψους 1,5 δισ. ευρώ, ενώ τις πάγωσε από τον Ιανουάριο. Ακόμη και στο πρώτο εννεάμηνο του 2010 και ενώ προηγήθηκαν έντονες διαμαρτυρίες από το σύνολο του επιχειρηματικού κόσμου, οι επιστροφές φόρων υπολείπονταν κατά 200 εκατ. ευρώ περίπου, σε σχέση με το 2009.
2.  Η κυβέρνηση, το τελευταίο τρίμηνο του 2009 και μάλιστα τις τελευταίες ημέρες του έτους, πλήρωσε 1,2 δισ. ευρώ για χρέη νοσοκομείων, χωρίς να κάνει την αναγκαία διαπραγμάτευση με τους προμηθευτές για να περιορίσει την οφειλή.
3. Η κυβέρνηση, το τελευταίο τρίμηνο του 2009 αύξησε τις δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα κατά 0,7 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση, το τελευταίο τρίμηνο του 2009 δαπάνησε 0,5 δισ. ευρώ για την πρώτη δόση του επιδόματος αλληλεγγύης.
4. Η κυβέρνηση, το τελευταίο τρίμηνο του 2009 μετέθεσε για το 2010 την είσπραξη του ΕΤΑΚ που αναλογούσε στο 2009, ύψους 0,6 δισ. ευρώ.
5. Η κυβέρνηση, το τελευταίο τρίμηνο του 2009 αύξησε κατά 0,2 δισ. τις δαπάνες για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, σε σχέση με τις ήδη αυξημένες προβλέψεις του Προγράμματος Σταθερότητας. Την ίδια στιγμή, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν, ότι στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου του 2010 περιέκοψε τις πληρωμές για το ΠΔΕ κατά 30,3% σε σχέση με το 2009, προκειμένου να εμφανίσει ότι το έλλειμμα μειώθηκε.
6.  Η κυβέρνηση, το τελευταίο τρίμηνο του 2009 κατήργησε τις ρυθμίσεις για τους ημιυπαίθριους (που επανέφερε αργότερα), την επιβολή φόρου στα λαχεία, το ξυστό και τα σκάφη αναψυχής (που επίσης επανέφερε αργότερα) χάνοντας έτσι έσοδα 2,2 δισ. ευρώ.
7.  Η κυβέρνηση, το τελευταίο τρίμηνο του 2009 αύξησε τις δαπάνες για οδοιπορικά, τις λειτουργικές δαπάνες και προμήθειες του Δημοσίου κατά 0,7 δισ. ευρώ επιπλέον των δαπανών που θα έκανε αν διατηρούσε το ρυθμό του πρώτου 9μήνου.
8. Η κυβέρνηση, το τελευταίο τρίμηνο του 2009 και ενώ κατηγορεί τη Νέα Δημοκρατία για δήθεν κατάρρευση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, έχασε κυριολεκτικά κάθε έλεγχο στα έσοδα. Η υστέρηση εσόδων στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2009 σε σχέση με το 2008 ήταν 1,1 δισ. ευρώ. Μόνο στο τελευταίο τρίμηνο του έτους ξεπέρασε τα 2 δισ. ευρώ, για να φθάσει στο σύνολο του έτους περίπου στα 3 δισ. ευρώ!

Δηλαδή, στο τελευταίο τρίμηνο οι απώλειες εσόδων ήταν διπλάσιες από ό,τι στο 9μηνο που ήμασταν κυβέρνηση. Αν η κυβέρνηση κατάφερνε να διατηρήσει τις, έστω και μη ικανοποιητικές κατά το ΠΑΣΟΚ, επιδόσεις της ΝΔ στο διάστημα που είχε την ευθύνη, (αν για παράδειγμα δεν καθυστερούσε τρεις μήνες να τοποθετήσει γενικό γραμματέα στο υπουργείο Οικονομικών) τότε ο προϋπολογισμός θα είχε επιπλέον έσοδα 1,7 δισ. ευρώ. € 0,6 δισ. ΕΤΑΚ 16 Το άθροισμα όλων των παραπάνω ισούται με 9,3 δισ. ευρώ. 

Η διαφορά ως τα 10 δισ. οφείλεται σε επιμέρους κονδύλια, όπως αυξημένες δαπάνες για τόκους, λιγότερα έσοδα από το φόρο κινητής τηλεφωνίας, κ.α. 

Αυτό είναι το δήθεν κρυφό έλλειμμα και είναι πλέον φανερό σε ποιόν οφείλεται. Αντίθετα, το 2010 η κυβέρνηση έκοψε τις δαπάνες για το ΠΔΕ, περιόρισε τις επιστροφές φόρων κλπ, με αποτέλεσμα το έλλειμμα να εμφανίζεται μειωμένο.

 Στο ερώτημα αν είχαν ληφθεί αντίστοιχα μέτρα στο τέλος του 2009, η απάντηση δυστυχώς είναι ότι από τον Οκτώβριο ως και το τέλος του 2009, δεν υπήρξε ούτε ένα μέτρο περιορισμού του ελλείμματος.

 Υπήρξαν μόνο μέτρα που το αύξησαν. Σε αντίθεση με εμάς που είχαμε δεσμευτεί πριν τις εκλογές ότι θα λαμβάναμε πρόσθετα μέτρα, στο πνεύμα των εξαγγελιών και των μέτρων που ανακοίνωσε στη ΔΕΘ, το Σεπτέμβριο του 2009, ο πρώην πρωθυπουργός κ. Κ. Καραμανλής. 

Το ίδιο ακριβώς συμπέρασμα προκύπτει από τα στοιχεία που παρέθεσε ο πρόεδρος της ΝΔ κ. Α. Σαμαράς, στις 7 Ιουλίου 2010 στο Ζάππειο, μετά την πρώτη αναθεώρηση του ελλείμματος από τη Eurostat, κατά την παρουσίαση του προγράμματος της ΝΔ για έξοδο από την κρίση.

 «Ακόμα και με τις πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις»,ανέφερε ο κ. Σαμαράς, «η δημιουργική λογιστική της κυβέρνησης προκάλεσε μια τεχνητή αύξηση του ελλείμματος του 2009 κατά 3,7 μονάδες του ΑΕΠ (8,8 δισεκατομμύρια ευρώ!»

 Συνεπώς, το έλλειμμα στο τέλος του έτους θα είχε διαμορφωθεί στο 9,9% (περιλαμβανομένης της μείωσης του ΑΕΠ και της αναθεώρησης της «άσπρης τρύπας»).

 «Να σημειωθεί εδώ», πρόσθεσε ο κ. Σαμαράς, «ότι στους υπολογισμούς της ‘δημοσιονομικής λογιστικής’ ήμασταν ιδιαίτερα επιεικείς».

 Δεν λάβαμε υπ’ όψιν το σύνολο των νέων δαπανών που εγγράφηκαν στην Προϋπολογισμό ή το σύνολο της κατάργησης προσδοκώμενων πόρων».

 Αυτό εξηγεί τη διαφορά από τα 8,8 δισ. που ανέφερε ο κ. Σαμαράς ως τα 9,3 δισ. ευρώ που είναι, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσα νωρίτερα, το «φούσκωμα» του ελλείμματος από την κυβέρνηση μετά τις εκλογές. 

 Υπενθυμίζω εδώ και τις καταγγελίες του πρώην γενικού γραμματέα της ΕΣΥΕ κ. Μανώλη Κοντοπυράκη, για ωμή παρέμβαση του υπουργείου Οικονομικών στη Στατιστική Υπηρεσία, οι οποίες περιλαμβάνονται στη σελ. 18 του πορίσματος της Eurostat για τα στατιστικά.

Επιπλέον, ο κ. Κοντοπυράκης έχει επανειλημμένως δηλώσει, χωρίς να διαψευστεί, ότι η αποστολή των εκτιμήσεων για το έλλειμμα τον Οκτώβριο του 2009 ήταν προϊόν πολιτικής απόφασης. 

Το υπουργείο Οικονομικών είχε αρχικά αποφασίσει να ανακοινώσει έλλειμμα 14,8 % και λίγο πριν η ΕΣΥΕ στείλει την κοινοποίηση στις Βρυξέλλες, ειδοποιήθηκε από το υπουργείο να μην το κάνει. Η εκτίμηση που τελικά εστάλη ήταν 12,7 % 

Σε άλλο σημείο ο πρώην υπουργός Οικονομίας σημειώνει:

"Όσον αφορά εξάλλου, την αναθεώρηση του χρέους για το 2009 και τα προηγούμενα χρόνια από τη Eurostat, το Νοέμβριο του 2010, αυτή δεν οφείλεται στην αποκάλυψη δήθεν κρυφών υποχρεώσεων. Οφείλεται στο γεγονός ότι καταγράφηκαν στο χρέος το γνωστό swap της Goldman Sachs, (που έγινε το 2001, επί ΠΑΣΟΚ, και μας ακολουθεί έκτοτε) και οι συσσωρευμένες οφειλές των ΔΕΚΟ, οι οποίες ήταν γνωστές εντός και εκτός Ελλάδος από τους δημοσιευμένους ισολογισμούς. "