Το έλλειμμα του 2009

Του  Κωνσταντίνου Τριανταφυλλάκη

Οταν έκανα το διδακτορικό μου, μια  συμφοιτήτρια και φίλη  ήταν διευθυντικό στέλεχος σε κάποια διεύθυνση του Συμβουλίου  Ασφαλείας. Πήγαινα τακτικά στο γραφείο της στον ΟΗΕ γιατί γράφαμε, απο κοινού, μια εργασία.  Ετσι, είχα την ευκαιρία να γνωρίσω τους γραφειοκράτες των διεθνών οργανισμών. Απάτριδες οι περισσότεροι, νόμιζαν ότι κατείχαν την εξ αποκαλύψεως αλήθεια, ενώ ήταν «άδεια μύδια», αλαζόνες σε βαθμό υπερθετικό, αντιμετώπιζαν τις εθνικές κυβερνήσεις όπως περίπου ο Κορτέζ και ο Πιζάρο τους ...Ινκας.
Μια μέρα πλακώθηκα άγρια μ’ ένα τσογλάνι το οποίο, καπνίζοντας χαλαρά το πούρο του, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης για το Κυπριακό, κόμπαζε ότι η σωστή λύση θα ήταν να δοθεί η μισή Κύπρος στην Τουρκία!
Αυτούς, λοιπόν, τους χαρτογιακάδες , στύλ Τόμσεν ας πούμε, δεν τους συμπάθησα από την πρώτη μέρα!
Και κάτι άλλο που μ’ ενοχλούσε, έκτοτε! Αυτοί οι τύποι  έχουν το ακαταδίωκτο!
Μπορούν να πάνε σε μια χώρα, να  επιβάλλουν ένα πρόγραμμα και να τη ρημάξουν! Ουδείς έχει τη δυνατότητα να τους εγκαλέσει!
Αυτός ο ανεκδιήγητος Τόμσεν, ενώ έπεσε έξω σ’ όλες τις εκτιμήσεις του, ασχολείται ακόμα με την Ελλάδα! Αν ήταν υπάλληλος σε εταιρεία κάποιας μπανανίας, θα είχε ήδη απολυθεί, πυξ-λάξ! Ενώ τώρα, έχει άποψη και σχέδιο!

Ο «αθώος» κ. Γεωργίου
Παρακολουθώ τον «αγώνα», ένθεν- κακείθεν, για τον κ. Γεωργίου. Δεν τον γνωρίζω τον άνθρωπο. Υιοθετώ, όμως, όμως αυτό που έγραψε τις προάλλες, ο συνήθως πολύ καλά πληροφορημένος Μιχάλης Ιγνατίου: «Στα πολιτικά παιγνίδια των οπαδών και των εχθρών του κ. Γεωργίου, “ενός μίζερου και ευθυνόφοβου γραφειοκράτη”,  όπως τον χαρακτηρίζουν άνθρωποι που εργάστηκαν μαζί του, δεν έχω καμία θέση και σχέση. Αλλά με προβληματίζει ο τρόπος αντίδρασης των δανειστών και η μάχη που δίνουν για να τον σώσουν. Τι χρειάζονται οι απειλές και οι εκβιασμοί, εάν οι δανειστές πιστεύουν ότι είναι αθώος;»

Αφού διευκρινίσω ότι προφανώς και δεν θεωρώ τον κ. Γεωργίου υπεύθυνο για την υποταγή της χώρας μας στα μνημόνια, ούτε εννοείται και για την πτώχευσή της,  θέλω να διατυπώσω δυο ερωτήματα:

Ερώτημα πρώτο: Ο κ. Γεωργίου αφ’ ότου διορίστηκε επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ, παρέμεινε για κάποιους μήνες, παράλληλα, και υπάλληλος του ΔΝΤ, το οποίο ήταν δανειστής μας;
Η απάντηση είναι «ναί»!
Και αυτό μπορεί να είναι ...νόμιμο, αν είναι! Ομως, ηθικό και δεοντολογικό είναι; 
Δηλαδή, να έχουμε επικεφαλής της Στατιστικής Αρχής έναν υπάλληλο του ΔΝΤ; Τίνος τα συμφέροντα εξυπηρετούσε ο ....«υπηρέτης δυο αφεντάδων»; 

Ερώτημα δεύτερον: Ο προσδιορισμός του τελικού ελλείμματος του 2009, έγινε με την ίδια, ακριβώς, μεθοδολογία με την οποία είχε υπολογιστεί και το έλλειμμα του 2008;
Η απάντηση είναι «όχι». 
Το έλλειμμα του 2009 υπολογίστηκε με «νέα μεθοδολογία», με βάση την οποία στη Γενική Διακυβέρνηση υπολογίστηκαν και χρέη (ΔΕΚΟ για παράδειγμα) , τα οποία προηγουμένως έμεναν εκτός! Και η μεθοδολογία αυτή ήταν γνωστή στην Κομισιόν! Και άλλες χώρες της ΕΕ άφηναν εκτός ελλείμματος Γενικής Διακυβέρνησης, είτε χρέη περιφερειακών κυβερνήσεων, είτε άλλων οργανισμών δημοσίου χαρακτήρα.
Ο νέος τρόπος υπολογισμού του ελλείμματος, συνέτεινε στην αύξηση του ελλείμματος!
Η απάντηση είναι «ναί», συνέτεινε!

Και αυτό κάποιους σχεδιασμούς εξυπηρετούσε. Δεν έγινε για ...πλάκα. Αυτή είναι η ουσία!

«Πλαστά στοιχεία»
Εχω κουραστεί ν’ ακούω ότι στέλναμε «παραποιημένα στοιχεία» στους …αθώους εταίρους μας.

Δηλαδή, εμείς οι ...γάτοι καταφέρναμε να ....κοροϊδεύουμε ξένες τράπεζες, οίκους αξιολόγησης, διεθνείς επενδυτές, χρηματιστήρια, παγκόσμιο τύπο, ευρωπαϊκές αρχές και όργανα;

Γλεντούσαμε σε βάρος αυτού του πολύπλοκου παγκοσμιοποιημένου συστήματος;  Ελεος! Ολοι ήξεραν! 
Στις 14-9- 2009 ο αρμόδιος Επίτροπος της Ε.Ε. κ. Αλμούνια, δημοσίως, επεσήμανε ότι όλοι γνώριζαν την κατάσταση και ότι η νέα κυβέρνηση, θα έπρεπε να λάβει άμεσα μέτρα περιορισμού του ελλείμματος και του χρέους και να τα παρουσιάσει στην Ε. Ε. μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Κάποιοι, σκοπίμως, δεν θέλουν να καταλάβουν την διαφορά μεταξύ πρόβλεψης-εκτίμησης και τελικού αποτελέσματος. Πράγματι, η κυβέρνηση Καραμανλή εκτιμούσε ότι το έλλειμμα του 2009, με την υλοποίηση των μέτρων περιορισμού του, που είχαν εξαγγελθεί τον Ιούνιο του ιδίου έτους, σύν εκείνα που ανακοίνωσε ο Καραμανλής στην ομιλία του στη ΔΕΘ, θα μπορούσαν να το περιορίσουν στο 6%. Εκτίμηση ήταν! (Αλήθεια θυμάται κανείς τι ...κουρνιαχτός είχε σηκωθεί, τι έγραφαν τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, τι έλεγαν τα δελτία των καναλιών, μετά την ομιλία Καραμανλή στη ΔΕΘ;)

Μήπως ήταν μόνον η ελληνική κυβέρνηση που έκανε αισιόδοξη εκτίμηση; Όχι βέβαια! 
Ας δούμε, ενδεικτικά, μερικά παραδείγματα:
Στις αρχές του 2009, η Ολλανδική κυβέρνηση προέβλεπε πλεόνασμα 1,2% του ΑΕΠ, τελικά είχε έλλειμμα 5,4%. 
Η Πορτογαλία εκτιμούσε έλλειμμα 3,9% το οποίο διαμορφώθηκε στο 9,3%! 
Ακόμα και στη Μ. Βρετανία το έλλειμμα από 8,2% ανέβηκε σε διψήφιο νούμερο και έφτασε στο σε 11,4%!
Κατηγόρησε κανένας τις κυβερνήσεις των χωρών αυτών για «πλαστά και παραποιημένα στοιχεία»;

Οκτώβριος του 2009
Αφού τα ξεκαθαρίσαμε αυτά, ας περάσουμε στα γεγονότα.
Πρώτον: Όταν αναφερόμαστε στο έλλειμμα του 2009, να ξεκαθαρίσουμε ότι η ευθύνη μέχρι και τον Σεπτέμβριο βαρύνει την Κυβέρνηση Καραμανλή, ενώ για το τελευταίο τρίμηνο του έτους, η ευθύνη ανήκει στον κ. Παπανδρέου.
Τον Σεπτέμβριο, λοιπόν, του 2009 το ελληνικό δεκαετές ομόλογο είχε επιτόκιο 4.5% και η αξιολόγηση της οικονομίας μας ήταν Α.
Την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2009 (παραμονή των εκλογών), το επιτόκιο δανεισμού μας ήταν μόλις 1,29% υψηλότερο (spread 129) από το αντίστοιχο γερμανικό!
Δηλαδή, αυτοί οι ....αετοί των αγορών, όταν μας δάνειζαν μ’ αυτό το επιτόκιο, δεν ήξεραν για το έλλειμμα και περίμεναν να ενημερωθούν από τον κ. Παπακωνσταντίνου; Κάποιοι μας δουλεύουν!
Οι αγορές σε δανείζουν αφού αξιολογούν πρώτα τις προοπτικές της οικονομίας.
Πράγματι στις 20 Οκτωβρίου ο υπουργός οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου ανακοίνωσε στο ECOFIN ότι το έλλειμμα για το 2009 θα εκτιναχθεί στο 12,7% του ΑΕΠ 
Δυό μέρες αργότερα ο Fitch υποβάθμισε την Ελλάδα από Α στο Α-.
Με πρόβλεψη ελλείμματος 12,7%, επισημαίνω!

Ο «μοιραίος» προϋπολογισμός του 2010
Στις 20 Νοεμβρίου κατατέθηκε στη Βουλή ο προϋπολογισμός του 2010.
Θέλετε να ξέρετε τι περιείχε ο προϋπολογισμός αυτός; Δεν έχετε παρά να ρίξετε μια ματιά στα δημοσιεύματα της εποχής.
«Η Κυβέρνηση σε εφαρμογή των προεκλογικών της δεσμεύσεων» ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, αυξήσεις, στα όρια του πληθωρισμού, σε χαμηλούς μισθούς και συντάξεις και επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ύψους 1 δις!»
Μια οικονομία με πρόβλεψη ελλείμματος 12.7% τους ΑΕΠ ανακοίνωσε παροχές!
Ακολούθησε μια ομοβροντία υποβαθμίσεων.
Στις 8 Δεκεμβρίου ο Fitch υποβάθμισε για δεύτερη φορά την ελληνική οικονομία στο επίπεδο ΒΒΒ+.

Στις 16 Δεκεμβρίου Standard and Poor's έκρινε το πρόγραμμα της κυβέρνησης ανεπαρκές. Ακολούθησε τρίτη υποβάθμιση στις 23 Δεκεμβρίου από τον οίκο Moody’s. 
Εν τω μεταξύ ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου σ’ ένα ανεκδιήγητο «bankrupsy tour» ανά την υφήλιο, χαρακτήριζε την Ελλάδα διεφθαρμένη χώρα, ενώ έμεινε στην ιστορία και η δήλωση του κ. Παπακωνσταντίνου περί …τιτανικού!

Το καταστροφικό τελευταίο τρίμηνο του 2009
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η κυβέρνηση έκανε ό,τι μπορούσε για να επιδεινώσει την κατάσταση της οικονομίας. Θέλετε μερικά παραδείγματα;
Τα καταγράφει, λεπτομερώς, στο βιβλίο του ο Γιάννης Παπαθανασίου:
Η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου το τελευταίο τρίμηνο του 2009.
-έδωσε την πρώτη δόση από το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης ύψους 500 εκατ!
-αύξησε τις δαπάνες για εξοπλιστικά 700 εκατ. ευρώ.
-μετέθεσε για το 2010 την είσπραξη του ΕΤΑΚ, από το οποίο είχαν προϋπολογιστεί έσοδα 600 εκατ ευρώ. 
-κατάργησε τις ρυθμίσεις για τους ημιυπαίθριους (τις οποίες επανέφερε μετά από ένα χρόνο), την επιβολή φόρου στα τυχερά παιχνίδια και τα σκάφη αναψυχής με προύπολογισμένα έσοδα 2,2 δισ. ευρώ.
-προχώρησε σε επιστροφές φόρων ύψους 1,5 δισ. ευρώ, ενώ τις πάγωσε από τον Ιανουάριο.
-τις τελευταίες ημέρες του έτους, πλήρωσε 1,2 δισ. ευρώ για χρέη νοσοκομείων, χωρίς να κάνει την αναγκαία διαπραγμάτευση με τους προμηθευτές για να περιορίσει την οφειλή. 
-λόγω της χαλάρωσης του φοροεισπρακτικού μηχανισμού το τελευταίο τρίμηνο υπήρξε υστέρηση εσόδων της τάξεως των 2 δις ευρώ! 
Επαναλαμβάνω, όλα αυτά γίνονται με εκτίμηση ελλείμματος 12.7% του ΑΕΠ!

Και, όμως, παρά τις παροχές, παρά τις υποτιμήσεις, παρά τη διαπόμπευση της χώρας, που είχε γίνει πρωτοσέλιδο ακόμα και στην ...τοπική εφημερίδα του …Amarillo του Texas, στις 21 Ιανουαρίου 2010 το spread του 10ετους ομολόγου ήταν λίγο πάνω από τις 300 μονάδες!
Μη πείτε ότι και πάλι δεν ήξεραν;

Είχαμε γίνει βούκινο παγκοσμίως! 
Η αμέριμνη κυβέρνηση των «ξεκούραστων», που ανέβαιναν δυο-δυο τα σκαλιά του Μαξίμου με τα σακίδια στην πλάτη, απολάμβανε την εξουσία, ενώ τα πράγματα συνέχιζαν να «βαίνουν καλώς εναντίον μας», κατά το ομότιτλο βιβλίο του Σκαμπαρδώνη.

Too little, too late…
Στις 3 Μαρτίου, 2010, ο ελληνικός λαός που, λίγους μήνες πρίν, είχε δώσει την τελευταία μεγάλη μονοκομματική πλειοψηφία στον Γ. Παπανδρέου επειδή πίστεψε ότι «λεφτά υπάρχουν», άκουγε εμβρόντητος τον κυβερνητικό εκπρόσωπο να ανακοινώνει περικοπές ύψους 4.8 δις, ήτοι
- περικοπή του 14ου και του 13ου μισθού στο δημόσιο τομέα κατά 30%
- 12% περικοπή των πάσης φύσεως επιδομάτων δημοσίου 
- αύξηση του ΦΠΑ κατά 2 μονάδες
- πάγωμα» όλων των συντάξεων 
- αύξηση 9 λεπτά στην βενζίνη και 3 λεπτά στο πετρέλαιο κίνησης. 
- απαλλαγή στον ειδικό φόρο πετρελαίου που χρησιμοποιεί η ΔΕΗ
- αύξηση κατά 20% των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε τσιγάρα και ποτά
- περικοπή 5% στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
«Για το καλό μας», όπως λέει ο Μηλιώκας.

Η μία και μόνη Εξεταστική
Ομως, ήταν ήδη πολύ-πολύ αργά. Οι αγορές μυρίστηκαν αίμα, η ελληνική κυβέρνηση ήταν εκτός τόπου και χρόνου, έτσι τα επιτόκια πήραν την ανηφόρα και τον Απρίλιο του 2010 ξεπέρασαν τις 1000 μονάδες.
Μετά ήρθαν οι ....σφήκες και από το ειδυλλιακό Καστελόριζο μάθαμε για τα μνημόνια.....
Μετά απο λίγες ημέρες μας ήρθε και η τρόϊκα.

 
Μια πραγματική ευκαιρία που είχαμε να τελειώσουμε με τα μνημόνια το 2015, την πετάξαμε στα σκουπίδια, για να δοκιμάσουμε την κυβέρνηση της Αριστεράς, η οποία θα έσκιζε τα μνημόνια, θα επανέφερε μισθούς, συντάξεις και κατώτατο μισθό στο 2009, ενώ θα καταργούσε και τον ΕΝΦΙΑ!
Δυστυχώς, το έργο συνεχίζεται....
Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα θα είχε ήδη συγκροτηθεί εκείνη η έρμη η μία Εξεταστική Επιτροπή για να διερευνήσει γιατί μπήκαμε στα μνημόνια.

Και τι έγινε στο πρώτο εξάμηνο του 2015 με τη ....«υπερήφανη» διαπραγμάτευση Τσίπρα-Βαρουφάκη που φόρτωσαν στις πλάτες μας άλλα 100 δις. 
Και θα είχαν ήδη αποδοθεί και οι ευθύνες...
Οι πολιτικές και οι ποινικές, όπου ανέκυπταν...